Norveçliler NATO tatbikatına şikayet yağdırdı: 1,5 milyon dolar tazminat ödendi 

Mahmut Algünerhan
mahmutalgunerhan@gmail.com

Oslo — Norveç’te geçtiğimiz yıl yapılan NATO askeri tatbikatı hakkında Norveçliler 213 suç duyurusunda bulundu. Tatbikatın çevreye verdiği zarar için yapılan ödemelerin toplam maliyeti 15 milyon krona (yaklaşık 1,5 milyon dolar) ulaştı.

NATO askeri tatbikatı “Cold Response/Soğuk Tepki”nin uzun bir geçmişi var ve her iki yılda bir Kuzey Norveç’te gerçekleştiriliyor. NATO’nun Finlandiya ve İsveç ile genişlemesiyle tatbikatın adı “Nordic Response/Nordik Tepki” oldu. Tatbikat, NATO tatbikatı “Steadfast Defender”ın da bir parçası.

“Nordic Response” geçtiğimiz yıl 3-14 Mart tarihleri arasında gerçekleştirildi. Tatbikata Belçika, Kanada, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İtalya, Hollanda, Norveç, İspanya, İngiltere, İsveç, Almanya ve ABD’den 20 binden fazla asker katıldı. Bunlardan yaklaşık 10 bini karada eğitim gördü ve tatbikat sırasında en görünür olanlar bunlardı.

Tatbikat, Norveç’in kuzeyi, İsveç ve Finlandiya’nın yanı sıra bu bölgelere bağlı hava ve deniz sahalarına odaklandı. Özellikle denizde 50’den fazla kayıtlı denizaltı, fırkateyn, korvet, uçak gemisi ve çeşitli amfibi unsurların katılımıyla büyük bir hareketlilik yaşandı. Hava saldırılarına 100’den fazla savaş uçağı, nakliye uçağı, deniz gözetleme uçağının yanı sıra müttefiklere ait CH43 Super Stallion, Merlin, Cobra ve Osprey uçakları katıldı. Karada ise binlerce asker, çeşitli top sistemleri, tanklar, paletli araçlar ve diğer kara araçlarıyla eğitim aldı.

1,5 milyon dolar ödenecek

Norveç Silahlı Kuvvetleri, geçen yıl NATO’nun Nordic Response tatbikatı sonrasında verdiği hasar/zarar ve şikayet sayılarına ilişkin raporunu tamamladı. Buna göre tatbikat, bazı mal ve doğa hasarlarına yol açtı. Ancak Silahlı Kuvvetler bu durumu anormal olarak nitelendirmiyor. Silahlı Kuvvetlere toplam 213 adet hasar/zarar şikayeti ulaştığı, bu şikayetlerin toplam maliyetinin 15 milyon kron (yaklaşık 1,5 milyon dolar) olduğu açıklandı.

Silahlı kuvvetlerde çevre korumadan sorumlu Marianne Rygh Bø, basına yaptığı açıklamada bu miktarın “Tamamen normal” olduğunu savunarak “Zararların tazmini konusunda iyi bir konumdayız” dedi. Rygh Bø, değerlendirilmesi gereken dört davanın kaldığını ve yaz aylarına kadar ödemeleri tamamlamayı umduklarını belirtti.

İki yıl önceki tatbikatta ise 140 şikayet yapılmıştı. 2016’daki tatbikatından sonra ise 377 hasar vakası yaşanmıştı.

Tatbikatın çevreye zararları 

Geçtiğimiz yıl yapılan tatbikatta, milli parka çöp atmaktan ren geyiklerini korkutmaya kadar birçok konu şikayet listesinde yer aldı. “Büyük hasar/zarar olaylarının büyük kısmını kirlilik veya atıkların oluşturduğu ve hasarların yaklaşık olarak üçte birinin maddi hasarlar” olduğu bildirildi.

Tatbikat sırasında kırsal kesimlerde de bazı hasarların meydana geldiği, ayrıca bazı kar motoru parkurlarının da zarar gördüğü belirtildi.  Yapılan açıklamalara göre ekili araziler de tahrip oldu.